W toku rozważań nad wprowadzaniem dostępnych rozwiązań dla jednostek publicznych, spotykamy się często z dylematem – czy lepiej jest dostosować istniejącą stronę do wymogów rozporządzenia, czy może lepiej zlecić wykonanie nowej. I choć jest to pytanie bez jednej dobrej odpowiedzi, to nie sposób nie rozważyć wszystkich zalet i wad obydwu opcji. Jeśli jesteś administratorem strony należącej do urzędu, lub jakiejkolwiek jednostki zobowiązanej prawnie, to artykuł ten pomoże Ci zrozumieć czym jest proces dostosowania i dlaczego każdy przypadek jest inny.
By budować plan działania, należy rozumieć założenia idei dostępności.
Dostępność stron internetowych to rozległa gałąź wiedzy i nie ogranicza się wyłącznie do tego, co widzimy na pierwszy rzut oka – powiększania tekstu i zmiany palety kolorów na kontrastową. Myśląc o stronie spełniającej wymogi rozporządzenia, należy mieć na uwadze jej bezproblemową obsługę za pomocą klawiatury, czytnika stron, dla osób z ograniczoną wizją oraz kompatybilną ze wszystkimi urządzeniami branymi pod uwagę przez wytyczne WCAG. Świadomość ta prowadzi nas do istoty problemu dostępności – czy fundamenty i całość architektury strony jest wykonana poprawnie i dostępność jest wyłącznie elementem higieny pracy, czy wymagane są prace naprawcze w strukturze witryny. Informacja ta determinuje z kolei to czy projekt dostosowania strony mieści się w granicach opłacalności dla danej jednostki.
Jak sprawdzić na jakim poziomie jest moja strona?
Najpewniejszym rozwiązaniem jest zlecenie przeprowadzenia audytu firmie specjalizującej się w dostępnych rozwiązaniach dla urzędów. Deweloperzy bazujący na fundamentach wiedzy i doświadczenia przeprowadzą dla Ciebie testy zautomatyzowane jak również empiryczne, mające na celu ukończenie pewnych zadań na Twojej stronie. Zbadana zostaje również poprawność linkowania elementów i poprawne oznaczenie elemtntów ułatwień dostępu takich jak aria-labels czy landmarków. Jeśli właśnie przeszły po Twoim ciele ciarki przerażenia, to nie przejmuj się – znajomość tych pojęć nie jest Twoim obowiązkiem i nie musisz umieć ich opisać, aby prowadzić dostępną stronę.
Podstawowego i uogólnionego sprawdzenia możesz również dokonać samodzielnie – bez żadnych inwestycji. Będzie to jednak obraz niepełny i musisz brać pod uwagę, że być może na Twojej stronie istnieją bariery, których automaty nie są w stanie wykryć. O tym jak samodzielnie przeprowadzić badanie strony pisaliśmy w artykule: Sprawdzam, czyli sposoby na walidację stron internetowych.
Mam wyniki audytu – jaką decyzję podjąć?
W tym miejscu ścieżki dojścia do dostępności rozchodzą się w różnych kierunkach dla każdej jednostki. Dzieje się tak, ponieważ informacje zawarte w audycie mówią o tym jak wiele pracy trzeba wykonać aby dostosować stronę do standardów WCAG2.0. Błąd jest błędowi nierówny i każda bariera dostępności ma swój priorytet ważności oraz próg trudności. Kolejną zmienną, którą należy brać pod uwagę jest to, na jakim systemie CMS pracuje obecnie strona. Czy jest to system na otwartej licencji – jak np. WordPress czy Joomla, czy może oprogramowanie autorskie firmy, która posiada licencję. Jeśli oprogramowanie pozwala na ingerencję, to kwestia dostosowania strony pozostaje otwarta i powinna być podjęta wspólnie z firmą, która podejmie się tego zadania. Po analizie audytu zazwyczaj będziesz w stanie przeprowadzić prosty rachunek zysków i strat. Faktem jest, że zarówno wykonanie nowej strony jak i dostosowanie obarczone są ciężarem kosztów finansowych oraz utraconych możliwości ale i niezaprzeczalnymi zaletami. Pozostać przy obecnej stronie i narażać się na nieprzewidziane trudności, kompromisty związane z wyglądem oraz ryzyko finalnej klęski, czy wykonać nową i pogodzić się ze stratą wypracowanej dotąd identyfikacji wizualnej. A może stworzyć nową stronę, o lekko zmienionej specyfikacji, ale bazującą na obecnym projekcie? Czy moje oprogramowanie umożliwi w przyszłości prawidłowe publikowanie dostępnych informacji, czy będzie wymagało dodatkowych modułów? W morzu pytań i wątpliwości warto znaleźć odpowiedniego partnera, który pomoże wybrać najwłaściwszą drogę.